Z podsumowania raportu Działu Marketingu TELS GLOBAL dla Zarządu Spółki
Ogólne tendencje na rynku światowym
Niestety, prawie wszystkie negatywne trendy, które rozpoczęły się dwa lata temu, nadal się rozwijają. Nasila się konfrontacja polityczna i wojskowa pomiędzy Rosją a Ukrainą, której towarzyszy znaczny wzrost napięcia na Bliskim Wschodzie i wzrost zagrożenia terrorystycznego na całym świecie. Następuje globalne załamanie światowego układu relacji wzajemnych, co wymaga zmiany paradygmatu myślenia ludzi i przedsiębiorstw: należy porzucić nadzieje na powrót do poprzedniego stanu rzeczy w najbliższych dziesięcioleciach i zaakceptować fakt, że stare prawo międzynarodowe przestało już obowiązywać, a nowe powstanie w wyniku wymuszonej redystrybucji wpływów światowych.
Handel międzynarodowy będzie w coraz większym stopniu ograniczał się do bloków regionalnych i politycznych. W kluczowych kwestiach bezpieczeństwa (żywność, technologie) substytucja importu stanie się ideą priorytetową w architekturze gospodarczej krajów. Stworzy to warunki do rozwoju przemysłu krajowego, ale wcale nie będzie oznaczało poprawy poziomu życia ludności. Musimy zrozumieć, że w najbliższej przyszłości ludzkość nie będzie żyła tak dobrze, jak w latach 2000–2018. Skończył się globalizm, który umożliwił obniżenie kosztów towarów i łatwą ich wymianę. Nie ma już nawet niezawodnych sposobów przechowywania i gromadzenia zasobów: aktywa elektroniczne stają się niezwykle podatne na zagrożenia — mogą zostać zablokowane przez operatorów lub stać się celem cyberprzestępczości, zwłaszcza w miarę rozwoju technologii (sztuczna inteligencja do hakowania, deepfakes itp.).
Jakie ogólne wnioski mają wyciągnąć przedstawiciele biznesu w obecnych warunkach:
1. Należy w przyśpieszonym tempie rozwijać obecność na rynkach krajowych dużych państw (związków) i „bloków przyjaznych”. Bloki to niestabilne formacje o płynnych granicach, czasami zmieniających się na podstawie kryteriów politycznych, ale najczęściej — społeczno-kulturowych, są to, orientacyjnie:
- Zachód — Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, UE i satelici;
- Chiny, Federacja Rosyjska oraz inne państwa z kulturą tradycjonalistyczną (na przykład Brazylia, Argentyna, Azerbejdżan itp.);
- kraje muzułmańskie Bliskiego Wschodu.
- Poszczególne kraje, pozostające między tymi blokami, jak to, ewentualnie, Turcją, Indie, Kazachstan, będą dążyły do prowadzenia zrównoważonej polityki, jeżeli pozwolą im na to odpowiednie warunki.
2. Należy wyodrębnić pod względem strukturalnym biura w różnych krajach/blokach (zwłaszcza przeciwstawnych) i zorganizować ich rozwój jako niezależnych podmiotów krajowych, postrzeganych przez ludność tych krajów jako swoich, nie zaś obcych „przybyszy”.
3. W kwestiach zaopatrzenia w zasoby należy zwiększyć priorytet akumulacji materialnej (czasami lepiej jest zwiększyć ważne zapasy materialne, niż inwestować w depozyty).
4. Jednocześnie ważne jest utrzymanie i rozwój potencjału zawodowego w sprawach handlu światowego — popyt na tego typu usługi, choć będzie się zmniejszał, nie zniknie, a ponadto będą one droższe.
Unia Europejska
Unia Europejska przeżywa kryzys na wielu płaszczyznach, w tym politycznej i gospodarczej, które są ze sobą powiązane. Wstrząsy spowodowane utratą tanich rosyjskich surowców energetycznych nie zostały jeszcze przezwyciężone, a ich skutki pogłębiają się, co znajduje odzwierciedlenie w utrzymującym się spadku aktywności produkcyjnej i pogorszeniu poziomu życia ludności. Rynki handlu krajowego i zagranicznego kurczą się, wskaźniki PMI sektora przemysłowego w największych gospodarkach europejskich od 2022 roku są ujemne i nie widać jeszcze przesłanek ich trwałego przejścia do strefy dodatniej (ponad 50 punktów). W marcu wskaźnik PMI dla strefy euro spadł do 46,1 punktu, -0,4 punktu w porównaniu z lutym.
Jednocześnie unijna branża transportowa odczuwa presję cenową ze względu na rosnące stawki. Głównymi czynnikami generującymi koszty są koszty personelu, koszty operacyjne, koszty energii i ubezpieczenia itp. Wpływ mają również rosnące stawki opłat drogowych w Niemczech. Europejskie Stowarzyszenie Spedytorów Międzynarodowych (ELVIS) AG ostrzega, że obecny spadek całkowitego przebiegu samochodów ciężarowych w połączeniu z obecną nadpodażą zdolności przewozowej i oczekiwanym spadkiem sprzedaży prowadzi do kurczenia się floty towarowej, której woluminy nie będą już dostępne w krótkim okresie, jeśli rynek zacznie się odradzać. Efektem tego procesu może się okazać gwałtowny wzrost cen na rynku spot i niedobór pojemności ładunkowych.
Pomiędzy Europą a Południowym Wschodem rozwijają się tendencje podziałowe, co wiąże się zarówno z eskalacją polityczną pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami (a Europa jest tu sojusznikiem Stanów Zjednoczonych), jak i z wynikającymi z tego komplikacjami/wzrostem kosztów logistyki odmowy tranzytu przez Federację Rosyjską ze względów politycznych i przez Kanał Sueski ze względu na eskalację militarną w regionie. Południowy korytarz transportowy, nawet przy szybkim rozwoju w ciągu najbliższych pięciu lat, nie zrekompensuje utraconej przepustowości tradycyjnych szlaków. (Jednak, według danych Kolei Rosyjskich, tranzyt przez Rosję z Chin do UE odzyskuje siły i w pierwszym kwartale 2024 r. niemal powrócił do poziomu z 2021 r.).
Prawdopodobnie, w spokojniejszym otoczeniu zagraniczno-politycznym gospodarka UE mogłaby się ustabilizować za kilka lat, ale globalne napięcie na to nie pozwala. W obliczu wysokich kosztów produkcji nadal spodziewany jest wzrost wydatków na obronność. Prawie wszystkie analityczne instytucje finansowe spodziewają się spowolnienia wzrostu gospodarczego strefy euro w 2024 r. (w szczególności, agencja ratingowa S&P przewiduje wzrost PKB UE w 2024 r. o 0,7%). Istnieją wątpliwości, czy ożywienie wzrostu gospodarczego będzie znaczące nawet po 2024 roku.
Przy tym gospodarka UE w dalszym ciągu wytwarza około jednej szóstej światowego PKB. Rynek wewnętrzny Unii Europejskiej opiera się na wysokim potencjale zgromadzonym przez dziesięciolecia dzięki opracowanym technologiom, które tworzą wysoką wartość dodaną. Jest to zasób pozwalający na utrzymanie stabilności bazy społeczno-politycznej, popytu przemysłowego i konsumenckiego. Ten margines bezpieczeństwa wspiera perspektywy biznesowe w regionie, choć warunki obecne i najbliższe będą niekorzystne.